EEN RAAM OP HET LANDSCHAP

Willem ELIAS

Cat. Elisabeth Franck Gallery. Knokke-Heist 1984

In de ars herbaria van Marcase wordt de natuur door abstrahering tot de orde geroepen, orde die ontstaat door tekens repetitief aan te brengen binnen een vlak, om dan bijna serieel te laten uitbreiden in meerdere werken. Repetitief tot de tweede macht als het ware. Het zijn velden die beheerst worden, niet door een impressionistische regel van "ik schilder zoals ik zie", noch door een expressionistisch beginsel van "ik schilder zoals ik voel", maar door een conceptueel principe van "ik schilder zoals ik weet", en weten wordt gestoeld op ordenen of classificeren. Marcase werkt zeer cerebraal.

Lang blijven de klemtonen zwart als geordende wirwar, sporen van heftige penseelstriemen met de handslag van een kaligraaf. Eronder verschijnt een palimpsest van kleurlagen gegradeerd volgens een gans scala van toonwaarden, een teken van de Wording In de natuur, als eeuwig verkleuren van het landschap. Ook die grondkleur (fundamentele kleur zou men het kunnen noemen om te wijzen op zijn geestelijke verwantschap met de fundamentele schilderkunst) is niet impressionistisch visueel relatief, of expressionistisch emotioneel subjectief, maar conceptueel verwijzend naar het immateriële, het cerebraal eeuwige. Ik denk hier vooral aan zijn bijna metaalblauwen die tegennatuurlijk glinsteren, waardoor de structuur van de natuur pas echt zichtbaar wordt.

Het zou verkeerd zijn geen oog te hebben voor de dynamische wentelbeweging die door het samenspel van verftoetsen ontketend wordt.

Tegenover de geordende structuur staat ook een levensverwekkend beginsel. Pas bij een intense waarneming doorbreekt een wentelbeweging het overheersende statische stramien. In zijn meest recent werk het statische echter verdwenen en heeft het dynamische de overhand gekregen.

Zijn werk wordt een cirkelend spanningsveld van bijna choreografische composities. Zijn laatste werken lijken wel de geheugensporen van exuberant gekleurde balletvoorstellingen.